Ticaret unvanı adından da anlaşılacağı üzere, ticaretle uğraşan kişilerin mutlaka edinmesi gereken önemli bir belgedir. Türk Ticaret Kanunu’na göre ticaret yapan kişinin yani tacirin ticaretini sağlıklı bir şekilde yapabilmesi için mutlaka ticaret unvanına sahip olması gerekmektedir. Ticaret unvanı ile alakalı detaylı bilgi ne yazık ki verilmemiştir. Ancak ticaret unvanı tacirler tarafından alınması gereken ancak alınması bir o kadar zordur. Bu yazımızda ticaretle uğraşan tacirlerin sahip olması gereken ticaret unvanı ile alakalı detaylı bilgilere yer verdik. Ticaret unvanı tam olarak nedir ve bu önemli kimliği nasıl alırsınız? Gelin, tüm detaylarıyla inceleyelim.
Ticaret Unvanı Nedir?
Ticaret unvanı, ticaret yapan kişi ve işletmeler için alınması gereken bir unvandır. Ticaret unvanı ile alakalı bilinen en büyük yanlış sadece kişilerin alması gerektiğidir. Ticaret unvanı, ticaretle uğraşan işletme kişiler tarafından alınmaktadır. Yalnız kişiler veya işletmeler tarafından alınan ticaret unvanı aynı değildir. Kişiler gerçek kişi ticaret unvanını alır. Ancak şirketler tüzel kişi ticaret unvanını almaktadır. Bu nedenle ticaret unvanına başvurduğunuz zaman işletme olarak mı yoksa kişisel olarak mı alacaksınız iyi karar vermeniz gerekmektedir.
Şirketler ticaret unvanı alırken, şahıs şirketi ve sermaye şirketi ayırt etmeksizin unvan almakta yükümlülerdir. Bu unvan sayesinde şirketlerinin ticaret yaptığını belgelemiş olmaktadır.
Ticaret unvanı Türkçe alındığı gibi farklı dillerde de alınması mümkündür. Farklı dillerde unvan almak isteyen kişilerin ticaret unvanı alırken bu durumu önceden belirtmesi ve gerekli belgeleri farklı dilde unvan alacak şekilde düzenlemesi gerekmektedir.
Ticaret Unvanının Önemi:
- Kimlik ve Tanıtım: İşletmenizi rakiplerinizden ayırır ve hedef kitlenizin zihninde bir yer edinmenizi sağlar.
- Hukuki Güvenlik: Ticaret unvanı tescili, unvanın korunmasını sağlar. Başka bir işletmenin aynı veya benzer bir unvanı kullanmasını engeller.
- Marka Değeri: Zamanla işletmenizin itibarı, ürünleri ve hizmetleriyle özdeşleşerek güçlü bir marka değeri oluşturur.
- Resmi İşlemler: Fatura kesmek, sözleşme yapmak, banka hesabı açmak gibi tüm resmi ve ticari işlemlerde ticaret unvanınız kullanılır.
Gerçek Kişi Ticaret Unvanı Nedir?
Gerçek kişi ticaret unvanı, ticaret yapan tacirlerin adının büyük harflerle yazılmış bir şekilde ve soyadının görüneceği şekilde oluşmaktadır. Yazımızın en başında da bahsettiğimiz gibi gerçek kişi ticaret unvanı şirketi olmadan bireysel ticaret yapan kişiler içindir. Gerçek kişi ticaret unvanı alınırken eğer kişinin adına uygun bir ek bulunuyorsa bu ek adına veya soyadına eklenebilir. Ancak bu noktada gerçek kişi ticaret unvanı alırken daha önce bu unvan adının herhangi birisi tarafından alınmamış olduğuna emin olmanız gerekmektedir. Aksi takdirde başvurunuz olumsuz sonuçlanacaktır.
Gerçek kişi ticaret unvanı alırken herkesin aklına nasıl bir unvan olması gerekiyor sorusu gelmektedir. Gerçek kişi ticaret unvanına birkaç örnek vermemiz gerekirse, Hacı Aydın Şekerlemeleri veya Ali Fuat Lokumları gerçek kişi ticaret unvanına örnek olarak gösterilebilir. Burada gerçek kişinin ismi ve buna uygun ek aldığını görüyoruz. Siz de işinizi ve sizi en iyi anlatan ticaret unvanını bu şekilde seçebilirsiniz.
Gerçek kişi ticaret unvanı oluşturulması basit gibi görüne biliyor. Ancak gerçek kişi ticaret unvanı oluştururken dikkat etmeniz gereken 4 tane kritik husus bulunmaktadır. Bunlardan kısaca bahsedelim.
İlk olarak dikkat edilmesi gereken nokta çekirdek kısmıdır. Çekirdek kısmı tacirin gerçek kişi ticaret unvanının çekirdeği yani tacirin kendi adı ve soyadıdır. Çekirdek kısmında bulunan ad ve soyad kesinlikle kısaltılmamalı ve olduğu gibi yazılmalıdır.
Diğer dikkat etmeniz nokta ise eklerdir. Ancak ekler kendi içerisinde 2’ye ayrılmaktadır. Bu ekleri inceleyelim:
Zorunlu ekler aslında pek çok gerçek kişi ticaret unvanı alacak olan kişi için kritik önem arz etmektedir. Sebebi ise az önce gerçek kişi ticaret unvanı alırken mutlaka ad ve soyad kısmının aynı şekilde doldurulması gerektiğini söyledik. Ancak daha önceden aynı ad ve soyada sahip bir birey bu ticaret unvanını almış olabilir işte bu noktada zorunlu ekler devreye girer. Zorunlu ekler ad veya soyada eklenerek gerçek kişi ticaret unvanı alınmasını sağlar.
Bir de isteğe bağlı ekler vardır. Bu ekler ad ve soyada uyumlu olacak şekilde istenirse kullanılabilir.
Tüzel Kişi Ticaret Unvanı Nedir?
Tüzel kişi ticaret unvanı alınırken herhangi bir aksi hüküm veya kural olmadığı sürece tacirler ticaret unvanlarını istedikleri şekilde alabilirler. Tüzel kişi ticaret unvanı alırken, limited şirketler ve kooperatif şirketler, unvanlarının sonuna “Anonim Şirket”, “Kooperatif”, “Limited Şirket” ibarelerini mutlaka eklemek zorunluluğu bulunmaktaıdır.. Ancak bu ibareler eklendiği takdirde tüzel kişi ticaret unvanı oluşturulmuş olunur.
Ticaret Ünvanı Nasıl Alınır?
Ticaret yapacak olan tacirler şirketlerini açtıkları günden itibaren iki hafta süre içerisinde seçmiş oldukları şirket unvanıyla birlikte işletmelerinin bağlı bulunduğu Ticaret Tescil Müdürlüğüne müracaat etmeleri gerekiyor. Bu müracaat neticesinde unvanı tescil ettirmek gerekmektedir.
Türk Ticaret kanunu hükümlerine göre alınmış olan ticaret unvanı sadece ve sadece sahibi tarafından kullanılabilmektedir. Ortaklı şirketlerde ise kullanım mevcuttur.
Tescil için istenen belgeler ise dilekçe, 1 asıl ve 1 fotokopi olacak şekilde imza beyannamesi, 1 adet kimlik fotokopisi, 1 fotokopi 1 asıl olmak üzere gerçek kişiler için mükellef görüntüleme evrakı ve taahhütnamedir.
Ticaret unvanı almak, şirket kurma sürecinin ayrılmaz bir parçasıdır. İşte adım adım izlemeniz gereken yol:
Adım 1: Unvan Araştırması ve Onay Süreci
- Unvan Belirleme: İşletmenizin faaliyet alanına uygun, akılda kalıcı, benzersiz ve potansiyel müşterilerinizde olumlu çağrışımlar yaratacak bir veya birkaç unvan belirleyin.
- Özgünlük: Seçtiğiniz unvanın daha önce tescil edilmemiş olması kritik öneme sahiptir.
- Türk Ticaret Kanunu’na Uygunluk: Unvanın kamu düzenine, genel ahlaka aykırı olmaması, yanıltıcı olmaması gibi kurallara uygun olması gerekir.
- Mersis Üzerinden Sorgulama ve Rezervasyon:
- Mersis (Merkezi Sicil Kayıt Sistemi), şirket kuruluşu ve ticaret sicil işlemleri için kullanılan merkezi bir sistemdir.
- Belirlediğiniz unvanın daha önce kullanılıp kullanılmadığını Mersis üzerinden sorgulayabilirsiniz. Eğer boşta ise, belirli bir süre için rezervasyon yaptırabilirsiniz. Bu, unvanın başkası tarafından alınmasını geçici olarak engeller.
Adım 2: Ticaret Sicili Müdürlüğüne Başvuru
Unvanınız onaylandıktan sonra, şirket türünüze göre gerekli belgelerle birlikte ilgili Ticaret Sicili Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekir. Bu belgeler genellikle şunlardır:
- Kuruluş dilekçesi
- Kurucuların imzaları ve kimlik belgeleri
- Şirket ana sözleşmesi (Noter onaylı)
- Rekabet Kurumu payının yatırıldığına dair dekont
- Vergi dairesi kaydı için gerekli belgeler
- Vesikalık fotoğraf (gerçek kişiler için)
Adım 3: Tescil ve İlan
- Tescil: Ticaret Sicili Müdürlüğü, başvurunuzu ve belgelerinizi inceledikten sonra unvanınızı ve işletmenizi Ticaret Sicili’ne kaydeder (tescil eder).
- İlan: Tescil edilen unvanınız ve işletmenizin kuruluş bilgileri, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilir. Bu ilanla birlikte ticaret unvanınız hukuken koruma altına alınmış olur.
Adım 4: Diğer Resmi İşlemler
Ticaret unvanınız tescil edildikten sonra, vergi dairesi kaydı, oda kaydı (ticaret odası, esnaf ve sanatkarlar odası vb.), SGK işlemleri gibi diğer yasal ve idari süreçleri tamamlamanız gerekir.
Ticaret Unvanı Seçerken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Ticaret unvanı seçmenin sanıldığı kadar kolay olmadığından bahsetmiştir. Peki, ticaret unvanı seçerken dikkat edilmesi gereken hususlar nelerdir?
- İlk olarak seçtiğiniz ticaret unvanının daha önce bir başkası tarafından alınmadığına emin olmanız gerekmektedir. Eğer unvan alınmışsa zorunlu ekler dediğimiz ekler sayesinde kendinize farklı bir ticaret unvanı seçebilirsiniz. Ek kullanmadan başvuru yapmanız kesinlikle olumsuz sonuçlanacaktır. Bu nedenle bu durumun iyice araştırılması ve eklerin belirlenerek başvuru yapılması gerekmektedir.
- Ticaret unvanı, sadece Türkçe değil, yabancı dilde de belirlenebilmektedir. Ancak işletmenizin konusunu ve türünü Türkçe ifadeler ile belirtmeniz gerekmektedir.
- Anonim ve Limited Şirketlerinin ticaret unvanlarında firma konuları arasından en az bir tanesinin yer alması, söz konusu ticaret unvanının tescili için yeterli olacaktır.
- Ticaret tescili silinmiş bir unvan bulunuyorsa bunun tekrar alınması için üzerinden 5 yıl geçmesi gerekmektedir.
- Unvanda ülke adının yer alabilmesi için mutlaka o ülkenin yetkilileri tarafından onay alınması gerekmektedir. Türk, Milli, Türkiye, Cumhuriyet gibi yüksek mertebe unvanları alabilmek için Cumhurbaşkanlığı onayı gerekmektedir.
- Ticaret unvanında yer alan ifadeler ahlaka ve kültüre mutlaka uyumlu olmak zorundadır.
