🧠 Bu İçeriği Yapay Zekâ (AI) ile Özetleyin:
NACE Kodu Nedir?
NACE kodu, işletmelerin faaliyet alanlarını resmi olarak tanımlamak için kullanılan bir sınıflandırma kodudur. Avrupa Birliği tarafından belirlenen ekonomik faaliyetlerin istatistiksel sınıflandırması sisteminden (Nomenclature of Economic Activities) türetilmiştir.
Türkiye’de de kullanılan NACE kodları, şirketlerin hangi sektörde faaliyet gösterdiğini net şekilde ortaya koyar. Örneğin bir restoranın, bir tekstil atölyesinin veya bir yazılım firmasının NACE kodları farklıdır. Bu kodlar, işletmelerin kayıt, vergi ve sigorta işlemlerinde kritik rol oynar.
NACE Kodu Ne Demek?
NACE kodu, her işletmeye özel olarak verilen sayısal bir koddur. Bu kod sayesinde devlet kurumları ve resmi merciler, işletmenin hangi alanda faaliyet gösterdiğini kolayca anlayabilir.
- Örnek: Bir lokantanın NACE kodu ile bir inşaat firmasının NACE kodu birbirinden tamamen farklıdır.
- Kullanım Alanı: Vergi dairesi, SGK, Ticaret Sicil Müdürlüğü ve meslek odaları bu kodları kullanarak işletmeleri sınıflandırır.
Kısacası, NACE kodu işletmeler için resmi kimlik numarası gibidir.
NACE Kodu Nasıl Öğrenilir?
İşletmeler NACE kodlarını birkaç yöntemle öğrenebilir:
- Vergi Levhası Üzerinden
Vergi levhasında işletmenin NACE kodu açıkça belirtilir. - Ticaret Sicil Kaydı
Şirket kuruluş aşamasında belirlenen faaliyet alanına göre NACE kodu kayıtlara işlenir. - SGK İş Yeri Tescil Belgesi
İşverenler, Sosyal Güvenlik Kurumu üzerinden iş yeri kaydı yaparken NACE kodunu görebilir. - Online Sorgulama
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ve bazı ticaret odalarının sistemleri üzerinden NACE kodu sorgulaması yapılabilir.
NACE Kodu Nerelerde Kullanılır?
- Vergi İşlemleri: Vergi mükellefiyetinde işletmenin faaliyet alanını belirler.
- SGK Primleri: İşverenlerin ödeyeceği iş kazası ve meslek hastalığı sigorta prim oranı, NACE koduna göre hesaplanır.
- Teşvikler: Devletin sunduğu vergi veya istihdam teşviklerinden yararlanırken NACE kodu dikkate alınır.
- İstatistiksel Analizler: Ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılmasında kullanılır.
- Meslek Odaları: İşletmelerin bağlı olduğu oda veya birliklerin belirlenmesinde etkilidir.
NACE Kodu Listesi Nasıl Belirlenir?
NACE kodları, sektörlere göre ayrıntılı bir liste halinde sunulur. Kodlar 4 ila 6 haneden oluşur ve her hane faaliyet alanını daha da detaylandırır.
Örneğin:
- 56.10.01: Lokantalar ve restoranlar
- 47.11.01: Marketler ve bakkallar
- 62.01.01: Yazılım geliştirme faaliyetleri
Bu liste sürekli güncellenir ve işletmeler faaliyet değişikliği yaptığında kodlarını güncellemek zorundadır.
NACE Kodu Değişikliği Nasıl Yapılır?
Bazen işletmeler faaliyet alanlarını genişletir veya farklı bir sektöre geçiş yapar. Bu durumda NACE kodu değiştirilebilir.
- Ticaret Sicil Müdürlüğü’ne başvuru yapılır.
- Gerekirse yeni vergi levhası çıkarılır.
- SGK’ya güncel kod bildirilir.
Yanlış NACE kodu kullanımı cezai yaptırımlara ve teşviklerden yararlanamama durumuna yol açabilir.
